Wiele osób zauważa na swoich nogach poszerzone, wypukłe żyły oraz uczucie ciężkości lub zmęczenia po dłuższym staniu. Główne przyczyny powstawania żylaków kończyn dolnych to predyspozycje genetyczne, długotrwałe stanie lub siedzenie, brak ruchu, otyłość oraz ciąża. Te czynniki powodują, że krew w żyłach nie płynie prawidłowo i może się cofać, prowadząc do rozwoju żylaków.
Twoje codzienne nawyki, wiek oraz płeć także odgrywają tu rolę. Jeśli w Twojej rodzinie ktoś miał żylaki, istnieje większe ryzyko, że ty także się z nimi zmierzysz. Więcej informacji o przyczynach oraz sposobach zapobiegania znajdziesz na portalu kliniki.pl oraz w dalszej części artykułu.
Główne przyczyny powstawania żylaków kończyn dolnych
Rozwój żylaków kończyn dolnych zależy od kilku kluczowych czynników. Najbardziej znaczenie mają predyspozycje genetyczne, nieprawidłowości w działaniu zastawek żylnych, zaburzenia hormonalne oraz zmiany związane z ciążą.
Predyspozycje genetyczne
Jeśli w Twojej rodzinie występują żylaki, masz większe ryzyko ich rozwoju. Skłonność do powstawania żylaków często zostaje odziedziczona po rodzicach lub dziadkach.
Geny wpływają zarówno na budowę ścian żył, jak i na funkcjonowanie zastawek żylnych. Osoby z predyspozycją mogą mieć słabsze naczynia krwionośne, które łatwo się rozciągają.
Statystyki pokazują, że nawet do 60% przypadków żylaków występuje właśnie z powodu obciążenia rodzinnego. Warto obserwować swoje ciało i zgłaszać pierwsze niepokojące objawy lekarzowi.
Niewydolność zastawek żylnych
Zastawki żylne pełnią ważną rolę w zapobieganiu cofaniu się krwi. Jeśli ich działanie jest nieprawidłowe, krew zaczyna zalegać w żyłach nóg.
Gdy zastawki nie zamykają się prawidłowo, ciśnienie w żyłach wzrasta. To prowadzi do rozciągania i osłabienia ścian naczyń, a w efekcie na nogach pojawiają się widoczne, wypukłe żylaki.
Najczęściej taki problem rozwija się z wiekiem, ale przewlekłe stanie, siedzenie czy brak ruchu dodatkowo nasilają niewydolność zastawek. Objawy to uczucie ciężkości nóg, bóle, a także obrzęki.
Czynniki hormonalne
Twój układ hormonalny ma duży wpływ na zdrowie żył. Wahania poziomu hormonów, zwłaszcza estrogenów i progesteronu, sprawiają, że ściany naczyń krwionośnych mogą stawać się bardziej podatne na rozciąganie.
Kobiety, zwłaszcza w okresie dojrzewania, ciąży, menopauzy, a także podczas stosowania antykoncepcji hormonalnej, są bardziej narażone na rozwój żylaków. Estrogeny mogą osłabiać strukturę ścian żył, co prowadzi do ich poszerzenia.
Warto kontrolować stan żył i, jeśli to możliwe, regularnie wykonywać proste badania profilaktyczne, o których wspomina Portal kliniki.pl.
Ciąża i zmiany w organizmie kobiet
Ciąża jest dla organizmu dużym obciążeniem. Rosnąca macica może uciskać naczynia krwionośne w miednicy, utrudniając odpływ krwi z nóg.
W trakcie ciąży zwiększa się też objętość krwi w ciele kobiety oraz poziom hormonów, szczególnie progesteronu. Osłabiają one ściany żył i rozluźniają ich strukturę, przez co łatwiej dochodzi do rozwoju żylaków.
Wiele kobiet zauważa pierwsze żylaki właśnie podczas ciąży. Po porodzie nie wszystkie zmiany ustępują, dlatego wskazane są regularne kontrole stanu żył przez lekarza. Profilaktyka w tym okresie jest szczególnie ważna.
Przeczytaj także: https://www.czikczik.com/uroda/jakie-sa-metody-przeszczepu-wlosow/
Czynniki ryzyka i styl życia sprzyjające powstawaniu żylaków
Niektóre przyzwyczajenia oraz nawyki mogą zwiększać szanse na rozwój żylaków kończyn dolnych. Warto zwrócić uwagę na konkretne czynniki związane z codziennym stylem życia, które mają największy wpływ na zdrowie żył.
Siedzący tryb życia
Spędzanie większości dnia w pozycji siedzącej osłabia pracę mięśni łydek, które normalnie pomagają tłoczyć krew w górę, do serca. Brak ruchu sprawia, że krew zatrzymuje się w żyłach nóg, co prowadzi do ich rozszerzania i obrzęków.
Na siedzący tryb życia szczególnie narażone są osoby pracujące przy biurku lub korzystające z komputera przez długie godziny. Częste przerwy na krótki spacer lub rozciąganie mogą znacznie poprawić krążenie i zmniejszyć ryzyko powstania żylaków.
Poniżej lista czynności, które pomagają ograniczyć skutki siedzącego trybu życia:
- wstawanie co 30-60 minut
- wykonywanie prostych ćwiczeń nóg
- unikanie zakładania nogi na nogę
Długotrwałe stanie lub chodzenie
Stała pozycja stojąca lub wielogodzinne chodzenie powoduje duży nacisk na żyły nóg. Kiedy stoisz przez wiele godzin, krew gromadzi się w dolnych partiach kończyn. To powoduje rozciąganie się ścian żył i sprzyja powstawaniu żylaków.
Pracownicy, którzy muszą długo stać, np. lekarze czy nauczyciele, są bardziej narażeni na ten problem. Nawet regularne, lekkie napinanie mięśni nóg lub zmiana pozycji może pomóc rozładować napięcie w żyłach.
Warto rozważyć te proste wskazówki:
- przenoszenie ciężaru ciała z jednej nogi na drugą
- unoszenie pięt i napinanie łydek co kilka minut
- robienie krótkich przerw na odpoczynek
Otyłość
Nadwaga i otyłość znacznie obciążają układ krwionośny. Tkanka tłuszczowa, szczególnie w okolicy brzucha i ud, uciska na żyły i utrudnia prawidłowy przepływ krwi. Utrzymujące się wysokie ciśnienie w jamie brzusznej sprzyja cofaniu się krwi w naczyniach kończyn dolnych.
Osoby z nadmierną masą ciała są bardziej narażone na obrzęki, bóle i rozwój widocznych żylaków. Redukcja wagi, zdrowa dieta oraz codzienna aktywność fizyczna mogą znacznie zmniejszyć to ryzyko.
Warto pamiętać, że według portalu kliniki.pl nawet niewielka utrata kilogramów poprawia funkcjonowanie żył i zmniejsza nacisk na kończyny dolne. Bevzględnie istotne są również regularne spacery i ograniczenie spożycia tłustych oraz wysokokalorycznych potraw.
